Ξεκινώντας την πρόκληση για το ταξίδι στον κόσμο του Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση, σκέφτηκα ότι θα έπρεπε να ξεκινήσω το ταξίδι με την «μηχανή του χρόνου» από το τυχερό και αγαπημένο πλοίο του που δρομολόγησε στον Αργοσαρωνικό πριν από 72 χρόνια, το 1952. Το 1950 ο καπετάν Γιάννης – το 14ο παιδί του Σπύρου και της Αφροδίτης Λάτση, ενός φτωχού ψαρά, από το Κατάκολο της Ηλείας – είχε αγοράσει με δανεικά το παλιό πλοίο που βάφτισε «Νεράιδα».
Παρόλο που η ονομασία παρέπεμπε στην ομώνυμη γενέτειρα του Νικολάου Πλαστήρα στην Καρδίτσα, με τον οποίο είχε φιλικές σχέσεις, πολλοί ήταν αυτοί που λόγω της μετέπειτα πορείας του έλεγαν ότι ήταν καρμικά συμβολικό. Ότι η καλή του νεράιδα τον άγγιξε με το ραβδί της, για να μεταμορφωθεί σε έναν Έλληνα με παγκόσμιο αποτύπωμα .αλλά και στον πρωτεργάτη του πραγματικού τουρισμού στην Ελλάδα.
Προηγουμένως όμως είχε αντιμετωπίσει πολλά μποφόρια, και είχε ψηθεί στην αλμύρα της θάλασσας -που αγάπησε από μικρός -αλλά και της ζωής.
Οι μπουνάτσες ήρθαν πολύ αργότερα! Σε μια ζωή που κατάφερε τελικά και την έφτιαξε όπως επιθυμούσε!
Έκανε πραγματικότητα το όραμά του, τα όνειρά του και είχε μια μυθιστορηματική ζωή σε ένα διαρκές ταξίδι δημιουργίας, που κανείς δεν το είχε φαντασθεί, ούτε ίσως ο ίδιος … Ή μήπως το είχε;
Ο εκ Κατακόλου ορμώμενος Ηλείος, κατάφερε με το κοφτερό, όπως απεδείχθη εκ του αποτελέσματος, μυαλό του να συναναστρέφεται με ηγέτες όπως η Μάργκαρετ Θάτσερ και ο Τζωρτζ Μπους, αλλά και με την Βασιλική οικογένεια της Σαουδικής Αραβίας. Συνάμα διαφημίζει την Ελλάδα στα πέρατα του κόσμου, με την διορατικότητα και την επιμονή του στο άνοιγμα των νέων θαλασσών επιχειρηματικότητας, που δεν φοβόταν. Τουναντίον ήταν λάτρης των προκλήσεων και απολάμβανε το να κερδίζει.
Ίσως γιατί ήταν Λιοντάρι στο ζώδιο. Δεν πίστευε σε αυτά όμως. Παρά το γεγονός ότι φορούσε το άσπρο του καπέλο όταν όλα πήγαιναν πρίμα και το μαύρο ίδιο χαρακτηριστικό ναυτικό του καπέλο όταν αντιμετώπιζε φουρτούνες.
Παρά την ιδιαίτερη γλώσσα που χρησιμοποιούσε στην καθημερινότητά του – αφού ήταν ο ορισμός της φράσης «η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει και κόκκαλα τσακίζει» – σεβόταν την Ορθοδοξία. Άλλωστε γεννήθηκε ανήμερα της Παναγίας τον Δεκαπενταύγουστο το 1910. Σαράντα χρόνια μετά ήταν ιδιοκτήτης της «Νεράιδας» , που έκανε ταξίδια στον Αργοσαρωνικό, κάνοντας τον καπετάνιο, τον βαστάζο και τον εισπράκτορα.
Έκοψα κι εγώ λοιπόν το εισιτήριο επιβίβασης στον μαγικό κόσμο της «Νεράιδας» και να ‘μαι εδώ! Στο πάρκο του Φλοίσβου στο Παλαιό Φάληρο, όπου είναι ελλιμενισμένο. Το ανακαινισμένο καράβι, είναι ένα πλωτό μουσείο μια άλλης εποχής, που βλέπουμε πια μόνο σε ασπρόμαυρες ελληνικές ταινίες η έγχρωμες.
Η Νεράιδα που συμμετείχε άλλοτε ως κομπάρσος και άλλοτε ως πρωταγωνιστής, έχει την δίκη της περίοπτη θέση στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, αλλά και του παγκόσμιου. Στο κατάστρωμά της γυρίστηκαν στην Ύδρα σκηνές από την καταπληκτική ταινία «Το παιδί και το δελφίνι» με τη Σοφία Λόρεν.
Η θετική αύρα διάχυτη παντού! Εκλεπτυσμένη διακόσμηση και αντικείμενα μια άλλης εποχής σε περίοπτη θέση. Μπροστά μου έχω την πυξίδα και το τιμόνι που κρατούσε γερά στα χέρια του ο καπετάν Γιάννης!
Με την ίδια στιβαρότητα κράτησε το τιμόνι των επιχειρήσεων αλλά και της ζωής. Μιας ζωής μυθιστορηματικής, που αποτυπώνεται και σε φωτογραφίες που κοσμούν την «Νεράιδα». Η ξενάγηση στο πλοίο «κόσμημα» με τραβάει σε μια μεθυστική δίνη από αυτές που θες να ζήσεις, γιατί τα συναισθήματα είναι έντονα, αβίαστα και πρωτόγνωρα!
Η «μηχανή του χρόνου» συνεχίζει να με ταξιδεύει σε χρόνια και δεκαετίες περασμένες, όχι όμως ξεχασμένες. Παντού φωτογραφίες και μέσα στο σαλόνι της «Νεράιδας». Τονίζω το σαλόνι, γιατί πέραν των άλλων, όλοι παραδέχονταν ότι ο Γιάννης Λάτσης «ήταν και για τα αλώνια και για τα σαλόνια.» Η αλλιώς «και του λιμανιού και του σαλονιού»
Δεκάδες σκέψεις με κατακλύζουν για αυτόν τον άνθρωπο, που η ευφυία και η γοητεία ήταν αντιστρόφως ανάλογη του φυσικού μεγέθους του. Όπως και η προσφορά του στην Ελλάδα και τους Έλληνες. Πολλά ήταν τα ελληνόπουλα που ευεργετήθηκαν από τον καπετάν Γιάννη! Σπούδασαν, βρήκαν εργασία, ενώ σε πολλές περιπτώσεις βοηθούσε την Ελλάδα, την ιδιαίτερη πατρίδα του την Ηλεία, αλλά και απλούς ανθρώπους, χωρίς να το διατυμπανίζει.
Πληθωρικός και αληθινός έως και καυστικός, δεν περνούσε απαρατήρητος! Ήθελε να αφήνει το δικό του στίγμα, το δικό του αποτύπωμα. Αυτή την θέληση της προσφοράς συνεχίζει ποικιλοτρόπως το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, όπως έπραξε και για την Εύβοια, την ιδιαίτερη πατρίδα μου, την αρχόντισσα της Στερεάς Ελλάδος. Άλλωστε αυτή ήταν και η αιτία που βρίσκομαι εδώ που ουσιαστικά ξεκίνησαν όλα, στην «Νεράιδα» !
Το ιστορικό σημείο αναφοράς και του Ιδρύματος Λάτση, με την πολυσχιδή κοινωνική και εθνική δράση.
Η «μηχανή του χρόνου» όμως με μεταφέρει από το Παλαιό Φάληρο, στην Κηφισιά. Είναι η στιγμή που περνώ την είσοδο του κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση. Το κτίριο με την χαρακτηριστική αρχιτεκτονική είναι το παλιό ξενοδοχείο Απέργη. Χτίστηκε την δεκαετία του 1910 και απέκτησε ιδιαίτερη αίγλη και φήμη. Έχει ακόμα κάτι από εκείνη την εποχή το στυλ και την ενέργεια. Την αισθάνεσαι όταν μπαίνεις από το προαύλιο ακόμα…
Την διαπίστωσα όμως και στο πρόσωπο της Γενικής Διευθύντριας Εύας Λιανού, που με υποδέχθηκε στην πόρτα.
Η αλήθεια είναι ότι εξεπλάγην από την απλότητα αλλά και την ευγένεια συνάμα. Όμως γρήγορα διαπίστωσα ότι η θετική αύρα κυριαρχεί στο κτίριο και αντανακλά και στους εργαζόμενους που συνάντησα, μέχρι να καθίσουμε απέναντι με την κα. Εύα Λιανού. Σχεδόν αμέσως αντιλήφθηκα ότι είμαστε στην ίδια πλευρά, αφού οι ερωτήσεις συνοδευόταν από αβίαστες και άμεσες απαντήσεις με εμφανές το στίγμα της φιλοσοφίας του ιδρυτή του ομίλου Ιωάννη Λάτση.
Προφανώς ο φτωχός Βενιαμίν, άφησε καλές παρακαταθήκες. Αυτό άλλωστε φαίνεται και από τις απαντήσεις στις ερωτήσεις που θέτω. Όση ώρα παρέμεινα στον χώρο δεν αισθάνθηκα ούτε μια στιγμή άβολα. Τουναντίον! Η ευγενική Γενική Διευθύντρια κα. Λιανού, αποδέχθηκε ασμένως το αίτημα μου να φωτογραφηθούμε στους εξωτερικούς χώρους.
Η φωτογράφηση στον κήπο του Ιδρύματος αποτέλεσε μια ακόμη εμπειρία πρωτόγνωρη! Θα αναρωτηθούν και δικαίως οι αναγνώστες, «καλά ένας κήπος τι διαφορετικό έχει εκτός από ότι είναι μεγάλος και προφανώς φροντισμένος;» Η απάντηση απλή και αβίαστη. Η αρμονία και η θετική ενέργεια πρωταγωνιστούν εκ νέου στην διάχυση των συναισθημάτων, που δένουν αρμονικά και με την πολυκύμαντη ιστορία του κτιρίου. Μιας ιστορίας που συμβαδίζει – από το 1984 που αγοράστηκε για να στεγάσει τα γραφεία του ομίλου – με την πολυποίκιλη προσφορά και τις παρεμβάσεις του Ιδρύματος όπου υπήρχε ανάγκη στήριξης.
Άλλωστε η φιλοσοφία του Ιδρύματος όπως μου ανέφερε η κα. Λιανού, αποτυπώνεται σε τρεις λέξεις: Προσαρμοστικότητα – Συνεργατικότητα – Αποτελεσματικότητα!Άλλωστε η φιλοσοφία του Ιδρύματος όπως μου ανέφερε η κα. Λιανού, αποτυπώνεται σε τρεις λέξεις: Προσαρμοστικότητα – Συνεργατικότητα – Αποτελεσματικότητα!
Μαρία Καράπα: Ο αείμνηστος Γιάννης Λάτσης -εκ Κατάκολου Ηλείας ορμώμενος- διακρινόταν μεταξύ άλλων για την αεικίνητη προσωπικότητα του, την τόλμη του , την εξωστρέφεια του, την γαλαντομία του και τον πατριωτισμό του. Πόσα από αυτά τα χαρακτηριστικά έχει σήμερα το ίδρυμα που φέρει το όνομα του;
Εύα Λιανού: Προφανώς ως Ίδρυμα επιχειρούμε να δρούμε συμβατά με τις αξίες και τις αρχές που ο ίδιος υπηρετούσε κατά τη διάρκεια της ζωής του. Θα έλεγα ότι κυρίαρχα χαρακτηριστικά που έχουμε υιοθετήσει από εκείνον και διαπνέουν τις δράσεις μας είναι :
- Η προσπάθεια παροχής ίσων ευκαιριών προς όλους για πρόοδο. Αξία που ο ίδιος υπηρέτησε πολλαπλώς αλλά κυρίαρχα μέσα από την ίδρυση προ 55 ετών του Ιδρύματος Υποτροφιών Ηλείων , πρωτοβουλία εξαιρετικά καινοτόμο για την εποχή του.
- Η αγάπη του για την Ελλάδα και την πατρίδα, εξ ου και το μεγαλύτερο μέρος των δωρεών κατευθύνεται εντός της χώρας.
3. Η προσαρμοστικότητα και η ευελιξία του, που και εμάς ως Ίδρυμα μάς έχει κατευθύνει στο να εξελίσσουμε και να προσαρμόζουμε τα προγράμματά μας ανάλογα με τις
κοινωνικές συνθήκες και ανάγκες.
4. Η πολυσχιδής δράση του που και για το Ίδρυμα μεταφράστηκε σε δραστηριοποίηση σε όλους τους τομείς της κοινωφελούς δράσης για τα πρώτα 15 σχεδόν χρόνια
λειτουργίας του.
Μαρία Καράπα: Το ίδρυμα δημιουργήθηκε το 2005 με πρόεδρο την κ Εριέττα Λάτση. Το μικρό κορίτσι που παντρεύτηκε ο καπετάν Γιάννης στα χρόνια της κατοχής .Ποια είναι τα υπόλοιπα μέλη του εποπτικού συμβουλίου και ποιοι ήταν οι αρχικοί στόχοι του ιδρύματος ;
Εύα Λιανού: Η οικογένεια του Γιάννη Λάτση ίδρυσε το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση το 2005, δύο χρόνια μετά τον θάνατό του. Το Εποπτικό Συμβούλιο απαρτίζεται από την κ. Εριέττα Λάτση ως Πρόεδρο και τα 3 παιδιά της Δρ. Σπύρο Λάτση, κ. Μαριάννα Λάτση και κ. Μαργαρίτα Λάτση. Το Συμβούλιο αυτό επικουρείται από το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Ιδρύματος και την Διοίκηση του Ιδρύματος που είναι επιφορτισμένοι, με διακριτούς ρόλους, να σχεδιάζουν και να διαχειρίζονται όλες τις δράσεις και τα προγράμματά του.
Οι κεντρικοί αρχικοί στόχοι του Ιδρύματος ήταν η μετεξέλιξη της πολυσχιδούς φιλανθρωπικής παρακαταθήκης του Γιάννη Λάτση σε ένα σύγχρονο κοινωφελές ίδρυμα που θα τιμά με το έργο του την μνήμη του καθώς και η ανάδειξη της επιχειρηματικής ιστορίας του.
Παραμένοντας εναρμονισμένο με τις αξίες αυτής της φιλανθρωπικής παρακαταθήκης, το Ίδρυμα υλοποιεί πρωτοβουλίες με σκοπό την καλύτερη και αμεσότερη ανταπόκριση στις
τρέχουσες κοινωνικές ανάγκες πάντα σε συνεργασία με φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών που διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία και μοιράζονται το κοινό όραμα για τη
διαμόρφωση μιας πιο ανθεκτικής, σύγχρονης και συμπεριληπτικής κοινωνίας.
Μαρία Καράπα: Στο διάβα των ετών, η προσφορά αυτή αγκάλιασε και άλλους τομείς ;
Εύα Λιανού: Οι δράσεις του Ιδρύματος δεν περιορίστηκαν μόνο στους τομείς που είχε ενεργά δραστηριοποιηθεί ο Γιάννης Λάτσης. Άλλωστε αυτό δεν θα ήταν σωστό διότι οι κοινωνίες και οι ανάγκες εξελίσσονται. Την πρώτη δεκαετία από την ίδρυσή του, μεγάλο μέρος του έργου του εστιάστηκε στην πρόοδο της επιστήμης και στην προώθηση της επιστημονικής έρευνας μέσα από μια σειρά δράσεων. Όταν κλείσαμε αυτόν τον θεματικό κύκλο, δυστυχώς η χώρα μας είχε μπει βαθιά μέσα στην ύφεση που είχε προκαλέσει η οικονομική κρίση και έτσι για αρκετά χρόνια έμφαση δόθηκε στην ανακούφιση μέρους του πληθυσμού ακόμη και με την υλοποίηση επισιτιστικών προγραμμάτων.
Μαρία Καράπα: Να έρθουμε λοιπόν στο σήμερα
Εύα Λιανού: Σήμερα, ανταποκρινόμενοι πάλι στις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής, δίνουμε έμφαση σε αναπτυξιακές δράσεις, που συνδέονται με τις νέες τεχνολογίες, την ψηφιακή μετάβαση, τον επαναπροσδιορισμό των ακαδημαϊκών και επαγγελματικών επιλογών της νέας γενιάς.
Πάντα όμως είμαστε εδώ όταν εθνικοί λόγοι επιβάλλουν την συνδρομή μας όπως για παράδειγμα έγινε στο παρελθόν με τις μεγάλες καταστροφές που δημιούργησαν οι φωτιές στην Ηλεία το 2007, στο Μάτι το 2018, στην Εύβοια και στην Αττική το 2021.
Υιοθετώντας μία πιο ενεργητική χρηματοδοτική προσέγγιση, το Ίδρυμα έχει επαναπροσδιορίσει τη στρατηγική του και δρα προληπτικά, δίνοντας έμφαση στις εγγενείς αιτίες των κοινωνικών προβλημάτων με στόχο την επίτευξη μακροπρόθεσμων και συστημικών αλλαγών, διατηρώντας, παράλληλα, τα ισχυρά του αντανακλαστικά προκειμένου να ανταποκρίνεται με ετοιμότητα και ευελιξία στην αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Το Ίδρυμα, από συστάσεώς του, διέπεται από μια βαθιά συνεργατική φιλοσοφία που κατευθύνει τη δράση του και θέτει ως προτεραιότητα την υλοποίηση παραγωγικών συμπράξεων με εταίρους της ΚτΠ, με στόχο να προάγει την κοινωνική καινοτομία οριζόντια σε
όλους τους τομείς της δραστηριοποίησής του και να μεγιστοποιήσει τον κοινωνικό του αντίκτυπο.
Ειδικότερα, το Ίδρυμα σχεδιάζει, διαχειρίζεται και χρηματοδοτεί προγράμματα που εντάσσονται στους τρεις στρατηγικούς πυλώνες δραστηριοποίησής του: την Εκπαίδευση & την
Ανάπτυξη Δεξιοτήτων, την Καινοτομία & τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και την Κοινωνική Δράση & Αλληλεγγύη.
Στο πλαίσιο αυτό, υποστηρίζει πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην ανάπτυξη ψηφιακών και ήπιων δεξιοτήτων, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση για τη δημιουργία υψηλής εξειδίκευσης ανθρώπινου δυναμικού, και την καλλιέργεια κουλτούρας επιχειρηματικότητας. Επιπλέον, υποστηρίζει δράσεις κοινωνικής επιχειρηματικότητας, υπό το πρίσμα της άμβλυνσης των κοινωνικών ανισοτήτων και της ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής και υλοποιεί έργα στον τομέα της Δημόσιας Υγείας.
Ένα ακόμη, διαφοροποιημένο, σκέλος δραστηριοτήτων είναι η λειτουργία του Πλωτού Μουσείου Νεράιδα, το οποίο έχει ως σκοπό, μεταξύ άλλων, την ανάδειξη της ναυτιλιακής, ναυτικής και επιχειρηματικής ιστορίας της χώρας, μέσα από δράσεις εκπαιδευτικού, ενημερωτικού και επιστημονικού χαρακτήρα. Το Νεράιδα αποτελεί ένα ιδιαίτερο μουσειακό κέλυφος εντός του οποίου στεγάζονται δύο κεντρικές αφηγήσεις: α) η επιχειρηματική πορεία του ιδιοκτήτη του, Γιάννη Λάτση, από τη γέννησή του το 1910 έως και τα μέσα της δεκαετίας του 1990, οπότε και αποσύρθηκε από τον κόσμο των επιχειρήσεων και β) η ιστορία του πλοίου από τη ναυπήγησή του το 1939 έως την ολοκλήρωση της ανακατασκευής του το 2010.
Μαρία Καράπα: Ποιο είναι το αποτύπωμα προσφοράς του ιδρύματος στην πατρίδα μας, όσον αφορά τα κονδύλια που διέθεσε διαχρονικά, ώστε να υλοποιηθούν οι δράσεις που ανέλαβε με επιτυχία ;
Εύα Λιανού: Η προσφορά του Ιδρύματος διαχρονικά είναι πολυδιάστατη και πολυεπίπεδη. Αυτό όμως που μας χαρακτηρίζει και μας διακρίνει είναι ο τρόπος υλοποίησης των δωρεών μας. Προφανώς έχει σημασία το πόσο και το πότε αλλά μεγαλύτερη αξία για εμάς έχει το πώς. Στο Ίδρυμα Λάτση έχουμε κάνει την επιλογή να θεωρούμε τους δωρεοδόχους μας συνοδοιπόρους, συνεργάτες και φυσική προέκταση του οργανισμού μας. Συνεπώς δομούμε σχέσεις μακροχρόνιας εμπιστοσύνης, σεβασμού και κατανόησης που τελικώς αποτελούν την σημαντικότερη προστιθέμενη αξία στο έργο μας.
Επίσης, τα τελευταία χρόνια έχουμε συνεργαστεί με πλήθος κοινωφελών ιδρυμάτων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και με τα οποία μοιραζόμαστε κοινές αξίες και χρηματοδοτικές προσεγγίσεις, με σκοπό τον από κοινού σχεδιασμό και υλοποίηση καινοτόμων πρωτοβουλιών σε τομείς όπως η αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, η κοινωνική ενσωμάτωση ευάλωτων ομάδων, η προστασία του περιβάλλοντος, η ανάδειξη του πολιτιστικού πλούτου της χώρας μας κ.ά .
Θα έλεγα, συνεπώς, ότι η συμβολή μας στη συνδιαμόρφωση μιας συνεργατικής κουλτούρας και παραγωγικών συμπράξεων μεταξύ των φορέων της Κοινωνίας των Πολιτών, καθώς και στην προώθηση της ενδυνάμωσης, της διαφάνειας και της λογοδοσίας στο ευρύτερο αυτό οικοσύστημα αποτελεί το πολυτιμότερο αποτύπωμά μας στα κοινωφελή δρώμενα της πατρίδας μας.
Μαρία Καράπα: Όσον αφορά την Β. Εύβοια που υπέστη τεράστιες καταστροφές από τις φωτιές, η στήριξη του ιδρύματος πως αποτυπώνεται ; Θα είστε αρωγοί και στο σχέδιο ανασυγκρότησης που «τρέχει» κυριολεκτικά και μεταφορικά άοκνα ο Σταύρος Μπένος ;
Εύα Λιανού: Αυτό που κατ’αρχάς θέλω να τονίσω και το οποίο μας χαροποιεί ιδιαίτερα είναι το γεγονός ότι εννέα σχεδόν μήνες μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του περασμένου Αυγούστου το ολιστικό και ανθρωποκεντρικό Πρόγραμμα για την ανασυγκρότηση της Βόρειας Εύβοιας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και εντός χρονοδιαγράμματος, όχι μόνο ως προς την πρόοδο των μελετών αλλά και ως προς την πρόοδο ωρίμανσης των έργων-φωτοδοτών που έχουν ενταχθεί στον σχεδιασμό του Προγράμματος.
Mαρία Καράπα: Πόσο καταλυτική είναι η προσωπικότητα του Σταύρου Μπένου στην υλοποίηση του προγράμματος της Ανασυγκρότησης;
Εύα Λιανού: Γνωρίζουμε πολύ καλά πως αυτό δεν θα ήταν εφικτό χωρίς τη σταθερή καθοδήγηση –και το άγρυπνο βλέμμα θα έλεγα- του κ Σταύρου Μπένου καθώς και την πολύτιμη συνδρομή όλων των μελετητών, των μελών και συνεργατών της Επιτροπής Ανασυγκρότησης και φυσικά της ομάδας του Διαζώματος και της θερμοκοιτίδας D- Hub.
Επίσης, γίνεται πλέον σαφές σε όλους εμάς, με όποια ιδιότητα και εάν εμπλεκόμαστε σε αυτήν τη συλλογική προσπάθεια, ότι η ανασυγκρότηση της Βόρειας Εύβοιας μπορεί να αποτελέσει το παράδειγμα, το υπόδειγμα αν θέλετε, για ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης της χώρας μας. Η ολιστικότητα και η αλληλεπίδραση των επιχειρούμενων δράσεων στη Βόρεια Εύβοια θα μπορούσε να έχει ως πεδίο εφαρμογής πολλές περιοχές ανά την Ελλάδα και αυτό από μόνο του κάνει το εγχείρημα ακόμη πιο φιλόδοξο και ταυτόχρονα ακόμη πιο αναγκαίο.
Μαρία Καράπα: Ποιες είναι οι χρηματοδοτικές προτεραιότητές σας για τα επόμενα χρόνια;
Εύα Λιανού: Όσον αφορά το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, μία από τις βασικές χρηματοδοτικές προτεραιότητές μας για τα επόμενα χρόνια είναι η υποστήριξη φορέων και προγραμμάτων που προάγουν την κοινωνική καινοτομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη, πάντοτε στο πλαίσιο της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης, με ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων, της επαγγελματικής εκπαίδευσης και της κοινωνικής και νεοφυούς επιχειρηματικότητας, ως μοχλούς κοινωνικής ενσωμάτωσης και συνοχής.
Συνεπώς για εμάς, η πρωτόγνωρη φυσική καταστροφή που έπληξε τη Βόρεια Εύβοια αποτέλεσε μια μεγάλη πρόκληση ενεργούς συμμετοχής σε ένα πρόγραμμα εφαρμοσμένης, καινοτόμας και ολοκληρωμένης παρέμβασης ευρείας κλίμακας.
Αναλάβαμε, μετά την πρόσκληση που δεχθήκαμε από τον κ. Μπένο τη χρηματοδότηση των οριζόντιων μελετών για το «Ψηφιακό Κύμα και την Πράσινη Ζώνη» καθώς και για τον «Χώρο Καινοτομίας». Η πρώτη φάση των μελετών αυτών που εστίασαν στις Στρατηγικές Κατευθύνσεις, εκπονήθηκε από ομάδα μελετητών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Τη σκυτάλη αναλαμβάνει τώρα η θερμοκοιτίδα του Διαζώματος, σε έναν αγώνα που συχνά παλινδρομεί μεταξύ ενός αγώνα ταχύτητας και ενός αγώνα αντοχής, με στόχο την εξειδίκευση και υλοποίηση των δράσεων που προκύπτουν από τις στρατηγικές κατευθύνσεις των εν λόγω μελετών.
Το D-Hub συμμετέχει δυναμικά στο Πρόγραμμα Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας με στόχο τον εμβολιασμό του προγράμματος με το αξιακό φορτίο της διπλής μετάβασης,
πράσινης και ψηφιακής, και τη δημιουργία ενός χώρου καινοτομίας από την καθημερινότητα του πολίτη έως το επιχειρείν. Η ομάδα της θερμοκοιτίδας αναμένεται να σχεδιάσει δράσεις για το Ψηφιακό Κύμα με στόχο την αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας με εφαρμογές τόσο στην καθημερινότητα των πολιτών όσο και στην τοπική κοινωνία.
Επίσης, στον τομέα της Πράσινης Ζώνης και αξιοποιώντας τη Πράσινη Χάρτα που έχει εκπονήσει θα σχεδιάσει βιώσιμες και πράσινες πολιτικές με επίκεντρο την καθαρή ενέργεια και την επιστροφή του φυσικού περιβάλλοντος στο κέντρο της ζωής και της βιώσιμης ανάπτυξης. Παράλληλα θα δημιουργήσει έναν Χώρο Καινοτομίας, σκοπός του οποίου θα είναι η υλοποίηση δράσεων, προκειμένου να αποκτήσει η καινοτομία, ως έννοια και αντίληψη, ζωτικό χώρο στη νοοτροπία και την καθημερινότητα των ανθρώπων και των επιχειρήσεων της περιοχής.
Μαρία Καράπα: Είστε διατεθειμένοι να συνεχίσετε να συνεισφέρετε και στο μέλλον ώστε να επουλωθούν πλήρως οι πληγές ;
Εύα Λιανού: Ο ρόλος του Ιδρύματος είναι να έρχεται ως αρωγός και ως επιταχυντής διαφόρων συλλογικών δράσεων κοινωφελούς χαρακτήρα όταν οι συνθήκες το απαιτούν. Τα ιδρύματα, όσα χρήματα και να μπορούσαν να διαθέσουν σε ετήσια βάση, σίγουρα δεν θα ήταν δυνατόν να ανταγωνιστούν τα μεγέθη των εθνικών και κοινοτικών πόρων.
Δεν είναι άλλωστε αυτός ο σκοπός τους. Ο ρόλος τους είναι να λειτουργούν σε σύμπραξη με το δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και να δρουν συμπληρωματικά. Και αυτό που τα διαφοροποιεί και κάνει πολύτιμη τη συνεισφορά τους στην ελληνική κοινωνία και οικονομία είναι η δυνατότητα και ευελιξία που έχουν να εξασκούν την κοινωνική καινοτομία στην πράξη.
Δηλαδή να στηρίζουν καινοτόμες λύσεις σε πολύπλοκα κοινωνικά προβλήματα και να παίρνουν λελογισμένα ρίσκα που οι εταίροι τους δεν μπορούν να πάρουν. Να στηρίζουν πιλοτικές δράσεις, ιδίως σε τομείς που υποχρηματοδοτούνται, σε συνεννόηση και με τη σύμπραξη όλων των εταίρων της Κοινωνίας των Πολιτών, οι οποίες εν συνεχεία να υιοθετούνται από τους αρμόδιους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς ως καλές πρακτικές, να πολλαπλασιάζονται και να μεγεθύνονται, διασφαλίζοντας έτσι τη βιωσιμότητα των λύσεων.
Είμαστε, συνεπώς, συμπληρωματικοί στο έργο της Πολιτείας και των αρμόδιων θεσμικών φορέων αλλά δεν δυνάμεθα να το υποκαταστήσουμε. Οι μεγάλες παρεμβάσεις για να
επουλωθούν οι πληγές απαιτούν άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία και θεωρούμε ότι γίνονται συστηματικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.
Μαρία Καράπα: Είχα την τιμή και την χαρά πριν λίγους μήνες να συμμετέχω εκφωνώντας ένα μήνυμα – έκκληση για την ανάγκη αιμοδοσίας στην πατρίδα μας. Αναφέρομαι στην πανελλαδική καμπάνια ενημέρωσης «Αιμοδοσία 365» που υλοποιείται από το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο με την στήριξη του Ιδρύματος Λάτση και με υπεύθυνη την καθηγήτρια Αιματολογίας – Ιατρικής των μεταγγίσεων Μαριάννα Πολίτου.
Προτίθεστε να συνεχίσετε την στήριξη του προγράμματος «Αιμοδοσία 365» που έχουν αγκαλιάσει και πολλοί δήμοι στην χώρα ;
Εύα Λιανού: Είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό ότι αρκετοί Δήμοι της Αττικής έχουν μέχρι σήμερα συμμετάσχει ενεργά στην εκστρατεία φέρνοντας το μήνυμά της σε πολλές γειτονιές, όπως επίσης εντυπωσιακή ήταν η προσέλευση στις εκδηλώσεις αιμοδοσίας που πραγματοποιήθηκαν σε σχολεία και πανεπιστήμια. Αναμένουμε με ενδιαφέρον τα επόμενα αποτελέσματα του προγράμματος και ιδιαίτερα την «εργαλειοθήκη» που θα προκύψει μέσω της έρευνας φοιτητών για την εθελοντική αιμοδοσία, καθώς αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά τη δράση των σταθερών κέντρων αιμοδοσίας στην Ελλάδα.
Μαρία Καράπα: Έχετε στηρίξει και στο παρελθόν πρωτοβουλίες παρόμοιες ;
Εύα Λιανού: Το Ίδρυμα έχει στηρίξει στο παρελθόν αλλά και την τρέχουσα περίοδο αντίστοιχες πρωτοβουλίες με το πρόγραμμα «Αιμοδοσία365» που έχουν στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με την αξία της αιμοδοσίας. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η χρηματοδότηση του προγράμματος “Covid Response” που υλοποιεί από το 2021 η οργάνωση Bloode ανταποκρινόμενη στις επιπτώσεις της πανδημίας στο σύστημα αιμοδοσίας, συμβάλλοντας στη συλλογή επιπλέον μονάδων αίματος και στην περαιτέρω ενημέρωση των πολιτών με σκοπό την καλλιέργεια της κουλτούρας της αιμοδοσίας στη χώρα.
Επίσης, το 2020 το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, στηρίζοντας έμπρακτα το Εθνικό Σύστημα Υγείας, ολοκλήρωσε μια επίκαιρη και στοχευμένη δωρεά προς το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας.
Μαρία Καράπα: Τι ακριβώς αφορούσε;
Εύα Λιανού: Αφορούσε στα ακόλουθα:
Α) Την προμήθεια 4 πλήρως εξοπλισμένων οχημάτων τύπου βαν, τα οποία χρησιμοποιούνται ως κινητές μονάδες αιμοληψίας. Τα οχήματα έχουν ήδη ενταχθεί στο πρόγραμμα εξορμήσεων του εξειδικευμένου προσωπικού του Ε.ΚΕ.Α., με στόχο την κάλυψη των αυξημένων αναγκών σε μονάδες αίματος.
Β) Την προμήθεια απαραίτητου εξοπλισμού για τη λειτουργία της Σταθερής Αίθουσας Αιμοληψιών του Ε.ΚΕ.Α. στο Αιγάλεω. Η Σταθερή Αίθουσα Αιμοληψιών Δυτικής Αττικής είναι ο πρώτος ειδικά διαμορφωμένος χώρος αιμοδοσίας εκτός νοσοκομείου και αποτελεί ένα έργο κομβικής σημασίας του στρατηγικού σχεδιασμού για την αναδιοργάνωση του Εθνικού Συστήματος Αιμοδοσίας, μέσω του οποίου αναμένεται να καλυφθούν σε μεγάλο βαθμό οι ανάγκες μονάδων αίματος του Δυτικού Τομέα της Αττικής.
Μαρία Καράπα: Αν σας ρωτούσα να μου ορίσετε 3 λέξεις – κλειδιά που αντιπροσωπεύουν την φιλοσοφία του ιδρύματος ποιες θα ήταν ;
Εύα Λιανού: Προσαρμοστικότητα – Συνεργατικότητα – Αποτελεσματικότητα
Μαρία Καράπα: Τι μήνυμα στέλνετε στους πληγέντες κατοίκους της Β. Εύβοιας ;
Εύα Λιανού: Να μετατρέψουν την φυσική και οικονομική καταστροφή σε ευκαιρία βιώσιμης ανασύστασης. Σε αυτή την προσπάθεια ο ρόλος των τοπικών κοινωνιών θα πρέπει να είναι ενεργός και ουσιαστικός. Χρέος όλων μας, της Κοινωνίας των Πολιτών, της Πολιτείας και όλων των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας, είναι να τους στηρίξουμε σε αυτήν την προσπάθειά τους όχι απλώς για να επανέλθουν, αλλά για να επανέλθουν πιο δυνατοί.
Αποχαιρετώντας την κα. Λιανού και λίγο πριν αποχωρήσω από τον χώρο του Ιδρύματος σκέφτηκα τι θα μου έλεγε ενδεχομένως ο Καπετάν Γιάννης Λάτσης, που δεν είχε και σε …μεγάλη εκτίμηση τους δημοσιογράφους. Τολμώ το απονενοημένο: «Άκου να ηδείς κα Καράπα. Να γράψεις την αλήθεια! Μην κρύψεις ούτε τα καλά ούτε τα στραβά, αν υπάρχουν. Για να διορθωθούν! Το άκουσες ; Γιατί αλίμονό σου!» Αυτό ακριβώς έπραξα!
